Istilah seloka berasal daripada perkataan Sanskrit ' shloka '.Dalam bahasa Melayu, seloka bererti berseloroh, jenaka atau menyindir. Seloka di percayai datang ke Tanah Melayu bersama-sama perkembangan agama Hindu di Asia Tenggara.
Sebagai puisi tradisional karangan berangkap atau bahasa berirama, seloka lebih merupakan pepatah, bidalan atau perumpamaan yang mengandungi unsur jenaka, gurau senda, olokan, ejekan dan sindiran. Walaupun seloka merupakan puisi yang bercorak senda gurau namun isinya mengandungi sindiran yang menjadi pengajaran dan teladan kepada pembaca.Kebanyakan seloka Melayu di tulis dalam bentuk terikat yakni empat baris serangkap dengan memakai bentuk pantun atau syair.Selain itu seloka juga di tulis dalam bentuk bebas iaitu setiap barisnya menjadi puisi berkenaan.
Antara Ciri Seloka;
a) Karangan berangkap yang memakai pertentangan bunyi rima hujung yang bebas.
b) Terbahagi kepada unit pembayang(induk kalimat)dan unit maksud(anak kalimat).
c) Perkataan sindiran atau ejekan di sampaikan dalam bentuk berangkap.
d) Mengandungi unsur jenaka atau gurau senda.
e) Digunakan untuk menyindir sambil mengajar.
Jenis Seloka
Seloka berbentuk bebas.
Aduhai malang Pak Kaduk
Ayamnya menang kampung tergadai
Ada nasi dicurahkan
Awak pulang kebuluran
Mudik menongkah surut
Hilir menongkah pasang
Ada isteri dibunuh
Nyaris mati oleh tak makan
Masa belayar kematian angin
Sauh berlabuh bayu berpuput
Ada rumah bertandang duduk
Sumber; Antologi Anak Laut, hal 9
Seloka berbentuk Bebas
Pandai! Pandai! Pandai! Pak Pandir
Anak dipijak dagang dijinjing
Kucing dibunuh tikus dibela
Harta habis badan tergadai
Mendengar gelagak dagang
Tak sedar bertelanjang
Mendengar guruh di langit
Air di tempayan dicurahkan
Mulut kena suap pisang
Buntut kena cangkuk onak
Gunting makan di hujung
Pak Pandir juga yang menanggung
Apa di dengar gelagak dagang
Gelagak rambutan jantan
Orang berbunga dia berbunga
Orang berbuah dia haram
Kilat memancar hujan tak jadi
Awak juga berkecundangan
Sumber; Antologi Kerusi, hal 9
Tiada ulasan:
Catat Ulasan